कष्टाचे मोल सांगणारी कणखर आजीमाय : राधाबाई होनमाने

आमची आजीमाय (स्व. राधाबाई होनमाने) आमचा आधार, आमची प्रेरणा
आज होनमाने यांचे घर खऱ्या अर्थाने पोरकं झालं. आमचा आधार, आमची मायेची सावली, माझी लाडकी आजी… श्रीमती राधाबाई लक्ष्मन होनमाने… आज आम्हाला सोडून गेली. वय ८० वर्षांचं होतं, पण आजी म्हणजे या घराचा जिवंतपणा होती. आज संध्याकाळी ५ वाजता तिने देवणीतल्या राहत्या घरी डोळे मिटले आणि जणू आमचा श्वासच थांबला.
माझे आजोबा पेंटर बंडेप्पा होनमाने,शिवाजी होनमाने यांच्या डोळ्यांतील दुःख आज पाहवत नाहीये. त्यांनी आज फक्त आई नाही, तर त्यांचं सर्वस्व गमावलं आहे.
आजीचा संपूर्ण जीवनप्रवास हाच एका जिद्दीची आणि कष्टाची कहाणी आहे. तीचे माहेर सांडोळ पण आमचे आजोबा, (स्व.) लक्ष्मन होनमाने यांच्यासोबत लग्न झाले आणि देवणीत गुन्यागोविंदाने राहत ते शेती कामे करत पडेल ते काबाडकष्ट करीत कुटुंबातील सदस्यांना काही कमी पडणार नाही याची कायम काळजी घेत आसत, एक नवीन आयुष्य घडवण्यासाठी. तो काळ किती कठीण असेल, पण माझी आजी कधी डगमगली नाही. तिने फक्त शेती नाही केली, तर रक्ताचं पाणी करून, अपार कष्टाने हे ‘होनमाने’ कुटुंब उभं केलं.
आजी कडक होती पण  मनाने खूप हळवी होती. आजोबा आज जगात नाहीत, पण त्यांच्या आठवणी आजीच्या मनात अगदी जिवंत होत्या. कधी कधी त्यांची आठवण आली की ती एकटीच बसायची, तिच्या डोळ्यांत पाणी तरळायचं. तिचं ते प्रेम, तो जिव्हाळा, ती नात्यांची वीण… हे सगळं शब्दांत सांगता न येणारं आहे.
तिने फक्त कष्टच नाही केले, तर एक भरलेलं, समाधानी आयुष्य ती जगली. दोन मुलं, दोन मुली, नातवंडं आणि चक्क पंतवंडं (पंतू) असा तिचा परिवार आज तिच्या मागे आहे. हाच तिच्या आयुष्याचा खरा अभिमान आणि तिची खरी कमाई आहे.आख्या देवणी नगरीला प्रतेक माणसाला ओळख आसणारी सर्वांची राधामाय ,आडल्या नडलेल्या माणसांना मनातून मदत करणारी आपार कष्ट, मेहणत,नवऱ्याच्या खांद्याला खांदा लावून कोणत्याही परिस्थितीत न डगमगणारी शेतमजूरीवर गचजरान करनारी राधाबाई…
आज रडू येतंय… खूप येतंय. पण मग आजीचा तो कणखर चेहरा डोळ्यांसमोर येतो. ती असती तर तिनेच आमचे डोळे पुसले असते आणि पाठीवर हात ठेवून म्हणाली असती, “तुम्ही रडू नका. खंबीर रहा.”
तिनेच आम्हाला शिकवलं की उपाशी राहून, खचून चालणार नाही. दुःख कितीही मोठं असलं तरी त्याला सामोरं जावं लागतं. आता स्वतःला सावरून, एकमेकांना आधार देत, आम्हाला खंबीर बनावं लागेल.
आम्ही उद्या (गुरुवार, दिनांक २३) सकाळी १० वाजता सार्वजनिक स्मशानभूमीत आजीच्या पार्थिवावर अंत्यसंस्कार करणार आहोत. तिला निरोप देताना डोळ्यांत पाणी असेल, पण मनात तिने दिलेली ताकद आणि अभिमानही असेल.
आजी, तू शरीराने आमच्यात नसलीस, तरी तुझे संस्कार, तुझ्या आठवणी आणि तू दिलेलं प्रेम, हाच आमचा खरा वारसा आहे. तू कायम आमच्यात जिवंत राहशील.

आजीमाय तुला भावपूर्ण श्रद्धांजली..!!!

– अभिजीत मेघाबाई बालाजी टाळीकोटे
                देवणी

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

WhatsApp